Heb ik invloed in de samenwerking?
Iedereen vindt het fijn om een waardevolle bijdrage aan te leveren. Waardering te ervaren om wie je bent, wat je weet en wat je doet. En dat geldt niet alleen voor ons gewone dagelijkse leven, maar ook voor het samenwerken in een team. Sterker nog: weten dat wat jij als teamlid bijdraagt, van invloed is op de uiteindelijke resultaten, is één van de basisvoorwaarden voor een samenwerking.
Voelen dat je invloed hebt…
Net als bij de andere basisvoorwaarden voor een goed lopende samenwerking, is invloed hebben iets relationeels. Het is een combinatie van communiceren, deel van een groep zijn en fijne onderlinge verhoudingen. Het raakt aan het gevoel van veiligheid en vertrouwen in elkaar.
In een samenwerking die goed loopt, hebben alle teamleden namelijk zeggenschap. Iedereen doet ertoe. En iedereen krijgt de kans om haar of zijn professionele opvattingen uit te dragen. Je voelt als teamlid de erkenning van jouw kwaliteiten, talenten en expertise. Je weet dat anderen je serieus nemen en naar jouw mening luisteren. Je bent geen toeschouwer vanaf de zijlijn. Je stuurt mee en levert een bijdrage aan het geheel. Ieder lid heeft zo het gevoel invloed te hebben op wat er speelt en besloten wordt.
Het verschil tussen mening en invloed
Het is bij deze basisvoorwaarde voor een samenwerking wel belangrijk te beseffen dat er een verschil is tussen een mening hebben en de uitkomst van een samenwerking bepalen. ‘Invloed hebben’ is niet hetzelfde als verwezenlijken wat jij denkt of vindt.
Wat ‘invloed hebben in een samenwerking’ wel is, is weten dat er aandacht is voor jouw professionele opvattingen en dat jouw kwaliteiten en ervaring meegenomen worden. Die inbreng vanuit verschillende perspectieven leidt per slot van rekening tot betere resultaten.
Geen zeggenschap hebben
Natuurlijk zijn er situaties in de praktijk waarin een teamlid het gevoel heeft weinig tot geen invloed te hebben. Dat kan het geval zijn als een nieuw lid deel wordt van een al bestaand team, zeker wanneer het jongere mensen betreft. Lang niet altijd wordt er vanaf de eerste dag meteen naar hun mening of ervaring geluisterd wordt. En de kans bestaat dat ze de opmerking “Ik spreek je over 2 jaar nog wel eens” te horen krijgen als ze hun mening naar voren brengen.
Maar ook in bestaande teams kunnen teamleden het idee hebben niet van belang te zijn. Onderlinge verhoudingen of groepsdynamieken kunnen hier de oorzaak van zijn. Ze worden in het team niet gevraagd hun mening kenbaar te maken over een situatie. Of ze worden niet uitgenodigd wordt om een bijdrage te leveren. Zij hebben het gevoel niet gehoord te worden en hun professie niet te kunnen uitdragen.
Frustratie en sabotage
Wanneer een teamlid het idee heeft geen bijdrage te mogen leveren, heeft dit gevolgen voor zowel het individuele lid als het team als geheel. Elk teamlid brengt unieke kennis en ervaringen met zich mee, die waardevol zijn voor een samenwerking. Door bepaalde teamleden te beperken in hun bijdrage, wordt deze waardevolle input gemist.
Daarnaast leidt het gevoel van verminderde zeggenschap tot minder motivatie en betrokkenheid. Als je professionele mening er niet toe doet en je inbreng genegeerd wordt, leidt dat tot frustratie. Gefrustreerde teamleden kunnen de samenwerking saboteren. Met onderlinge spanningen, conflicten en een slechte werksfeer tot gevolg. En dat beïnvloedt uiteindelijk het hele team. Dat roept spanningen op en er ontstaat een negatieve spiraal.
Het gevoel van invloed helpen groeien
Het belangrijk dat teams ervoor zorgen dat alle teamleden zich gehoord voelen en de mogelijkheid krijgen een bijdrage te leveren. Een beetje sturing is daarbij noodzakelijk, zeker wanneer een teamlid het gevoel heeft geen zeggenschap te hebben. Betrek daarom een ander bewust bij het samenwerkingsproces, vraag stillere leden actief naar hun mening en vraag door in gesprekken.
Een begeleide inwerkperiode voor nieuwe teamleden is een constructieve oplossing. Zo’n periode is een belangrijke fase in de kennismaking en om elkaars ervaring en deskundigheid te leren kennen. Een nieuw teamlid krijgt een idee van de cultuur, ontdekt hoe de samenwerking in het team georganiseerd is en leert wat de formele en informele route is om invloed krijgen binnen het team.
Een goed samenwerkend team
Het gevoel invloed te hebben is essentieel voor het creëren van een goed lopende samenwerking. Blijf nieuwsgierig naar elkaar en naar elkaars opvattingen en ideeën over het project waarvoor je samen werkt. Het is voor ieders invloed binnen een team van belang een omgeving te creëren waarin elk teamlid zich veilig en gewaardeerd voelt en zijn of haar vaardigheden en talenten kan inzetten.