De aandacht voor ervaringen in de vroegste kinderjaren is weer groeiende. Door de kennis over stress en hoe je alarmsysteem vanaf de conseptie ervaringen opgeslagen heeft in fysieke sensaties. Door de kennis over wat er in het brein en lichaam gaande is wanneer er zich stress situaties voordoen en oude sporen eveneens geactiveerd worden. Niemand kan dat beter verwoorden dan Bessel van der Kolk en Erik Scherder. Bessel van der Kolk doet al meer dan 25 jaar onderzoek naar de werking van het brein bij o.a. trauma. Zijn werk The body keeps the score werd vorig uitgebracht in het Nederlands onder de titel Traumasporen. Erik Scherder kennen we o.a. vanwege zijn colleges over bewegen en muziek. Hij is een voorstander van creatieve expressie vanwege de positieve effecten ervan op het brein.
De eerste week van oktober zal voor de eerste keer de week van de vaktherapie plaatsvinden. Door heel Nederland zijn er workshops te volgen. Ik richt me die week graag op praktijkhouders die overwegen multidisciplinair te gaan werken of nieuwsgierigen die de Kracht van ervaren willen meemaken.
Naasten betrekken?
Verschillende opvattingen kom ik tegen als het gaat om betrekken van naasten. Of het nu om partner, ouders, vrienden, collega, werkgever gaat. Wel, niet, privacy, geen tijd voor, bij elk evaluatiemoment, altijd om terugval te voorkomen. Mijn klant wil dat niet. Bij supervisie betrek ik nooit anderen, bij coaching afhankelijk van de contractering, bij re-integratie vrijwel altijd, bij therapie wisselend.
Regelmatig overleg ik met een bedrijfsarts en een leidinggevende als het gaat om de re-integratie stappen van een klant. Dit is dan vaak op verzoek van een van de partijen. Het heeft meestal tot gevolg dat de klant in een beter passend tempo terug kan keren naar werk. Zijn of haar grenzen serieuzer neemt en leert aan te geven.
Bij de vraag of we naasten zullen betrekken gedurende een traject zie ik vaak eerst wat onwennigheid. “Ik wil niemand tot last zijn” is een vaak gehoorde reactie. Je hoeft ook niet alles prijs te geven, natuurlijk blijft het van belang om als klant regie te houden over wat besproken wordt. Als klanten werkelijk de stap zetten ervaren ze vaak opluchting. Zie ik een versterkt gevoel van erkenning. Het samen delen, luisteren naar elkaar, zorgt voor verbinding. Soms werkt het niet zoals gedacht en krijg je een inkijk in de pijnlijke interactie tussen mensen.
Momenten waarop ik het belangrijk vind en dit belang benadruk zijn momenten waarop ik zie dat iemand niet uit zichzelf steun zoekt, waarin er problemen liggen in de dynamiek met anderen. Maar ook in de evaluatie of de afronding van een traject.
Ik ben benieuwd naar de overwegingen van anderen. Hoe doe jij dat? Wat zijn je overwegingen of je ervaringen?
Individuele oplossingen voor gelijke kansen
Inspirerende ontmoetingen hebben mij geraakt en niet meer los gelaten. Wat is het toch fascinerend om op onverwachte momenten mensen te ontmoeten waarmee je ideeën uitwisselt, synchronie ervaart, je verbonden voelt terwijl je ook de verschillen kunt laten bestaan. Zo werd ik onlangs getroffen door Jac van der Klink, tijdens zijn lezing over Capability Approach tijdens het Tranzo -Geestdrift symposium Hoe te helpen bij ‘herstel’ binnen de GGZ? Goede zorg voor cliënten en medewerkers. De waarde zit in het werken zelf. Werk moet niet de gezondheid aantasten. Werk moet voldoening geven en bijdragen aan persoonlijke behoeften en ambities. Organisaties die de toekomst gaan maken investeren in mensen en menselijk kapitaal, in goed personeelsbeleid en in een werkomgeving waarin mensen zich gewaardeerd en waardevol voelen. Aldus Klink. De Capability Approach waarvan Nussbaum en Sen de grondleggers zijn gaat uit van de vermogensbenadering. Niet het bruto nationaal product zou centraal moeten staan bij het maken van beleid, maar de mogelijkheden van de mensen. Zij gaan uit van het recht op een minimumniveau van vermogens waarmee elke mens in staat is volwaardig te functioneren, zoals onder meer lichamelijke gezondheid en onschendbaarheid, verbeeldingskracht en sociale banden.
Niet in de laatste plaats werd ik geraakt omdat ik in mijn praktijk mensen tegenkom die langdurig hun gezondheid op de proef stellen, blijven doorwerken als het niet meer kan, zichzelf voorbij lopen en hun grenzen niet meer ervaren omdat ze het zo gewend zijn daaraan voorbij te gaan. Uit angst voor ontslag, hun leidinggevende of het gevoel niet goed genoeg te zijn. Hier begint voor mij de uitdaging om de vermogensbenadering werkelijk uit te dragen. Oplossingen zijn niet voor iedereen gelijk, juist daarin wordt een beroep gedaan op mijn creativiteit. Om af te stemmen op de vermogens van de ander en samen te zoeken naar passende mogelijkheden.